Thứ Sáu, 19 tháng 5, 2017

Sức Khỏe: 12 Thói Quen của Người Khỏe Mạnh - Thói Quen 5: Ngủ Đầy Đủ

Thân chào các Bê (*),


Tháng Năm năm nay thật bận rộn tại sở làm mà cũng bận rộn vì đi chơi xa: ăn thì nhiều hơn bình thường (vì đi đâu cũng ăn và gặp ai cũng được mời ăn) nhưng ngủ thì lại ít hơn ngày thường. Dù là ngày thường thì cũng đã thiếu ngủ.
Có lẽ giấc ngủ là dễ bị coi nhẹ nhất (so với những sinh hoạt hằng ngày).
  • Giữa học và ngủ thì chọn học. 
  • Giữa ăn và ngủ thì chọn ăn. 
  • Giữa đi chơi và ngủ thì chọn đi chơi. 
  • Giữa các gì đó và ngủ thì chắc là không chọn ngủ. 
Dĩ nhiên ngủ đây là nằm xuống nhắm mắt đi vào giấc ngủ để cơ thể có cơ hội hồi phục (và không làm chuyện gì khác).


Habit 5
Hình từ phụ chú B.

Dạ, dạ Đệ xin vào đề...

Mục Tiêu: Tìm cách ngủ đủ 7 hay 8 tiếng mỗi ngày là chuyện quan trọng cho việc giữ gìn sức khỏe.

Có nhiều nguyên do ảnh hưởng đến giấc ngủ hàng ngày – làm việc, chuyện gia đính và việc nhà – và mùa Hè mang lại nhiều nguyên nhân nữa. Mặt khác, giấc ngủ rất quan trọng cho sức khỏe cá nhân. Thật rõ là thiếu ngủ làm chúng ta không yên và không thể tập trung tinh thần cho bất cứ sinh hoạt gì trong ngày. Giấc ngủ còn ảnh hưởng đến số cân nặng và hệ thống miễn nhiễm (để ngăn ngừa bệnh tật). Hơn nữa những bệnh tật nguy hiểm như tiểu đường (loại II), bệnh tim mạch, ung thư và trầm cảm cũng một phần liên quan đến thiếu ngủ. Sau đây là vài lãnh vực mà chúng ta nên để tâm trong nỗ lực có giấc ngủ đầy đủ hàng ngày.

Ngủ như là cách kiểm soát trọng lượng cơ thể. 

Nghiên cứu cho thấy là phương cách ngủ đầy đủ là quan trọng để chức năng chuyển hóa (metabolic function) của cơ thể được hoạt động hữu hiệu. Thiếu ngủ có thể dẫn tới nhiều hậu quả trầm trọng như béo phì (obesity) and tiểu đường (diabetes). Xin coi chuyện ngủ nghê là chuyện quan trọng trong việc giữ sức khỏe cá nhân cũng như là cách tạo nên lợi ích lâu dài cho sức khỏe (phụ chú C).

Giữ giờ đi ngủ và giờ thức dậy hàng ngày không thay đổi. 

Ngay cả ngày thường và ngày cuối tuần, ngày lễ cũng như ngày nghỉ. Điều này duy trì sự ổn định cho chu kỳ thức-ngủ và giúp giấc ngủ đến dễ dàng hơn. Giảm ánh sáng và tiếng động trong phòng ngủ (lúc ngủ).

Giữ sinh hoạt thể lực (physically active). 

Hoạt động cơ thể giúp ta chìm vào giấc ngủ nhanh hơn và sâu hơn (deeper sleep). Nhưng thời điểm là quan trọng: nếu hoạt động thể lực quá gần giờ ngủ thì Bê sẽ khó ngủ. Tuy nhiên nhiều người thì hoạt động thể lực bất cứ lúc nào cũng tốt cho giấc ngủ. Nói chung thì nên tránh hoạt động quá mạnh hai giờ trước giờ ngủ.

Lợi dụng ánh nắng trong mùa Hè. 

Phơi nắng giúp cơ thể điều chỉnh “đồng hồ sinh học” (internal clock/bio clock) và giúp Bê thức dậy sáng sớm. Giảm phơi trong nắng chiều 2 hay 3 giờ trước khi ngủ vì nắng làm chậm tiến trình bài tiết melatonin, kích thích tố giúp điều hòa giấc ngủ. Xin Bê vào phụ chú D để biết thêm về melatonin và người già và phụ chú E về lý thuyết "internal clock vs. internal hourglass".

Để ý thức uống. 

Trong những tháng nóng, ta có khuynh hướng uống nhiều “nước” để giữ cơ thể không khô khát. Bê nên để ý đến thức uống của mình. Cà phê và thức uống có chất cà phê (caffeine) cần khoảng hai tiếng mới giảm hết hiệu lực (làm mình thức) và có thể gây mất ngủ hoặc ngủ không sâu. Ngay cả thức uống có rượu (alcohol beverage) hoặc rượu có thể làm mình ngầy ngật như ngủ lúc đầu nhưng lại làm mình mất ngủ trong đêm. Nhớ là nếu phải thức giấc đi tiểu trong đêm và sau đó mất ngủ thì nên tránh uống nhiều nước và đi tiểu trước khi vào giường.

Ngưng hoạt động tâm trí. 

Khi Bê có nhiều việc muốn làm và không ngừng suy tính về chúng thì làm sao ngủ? Để có sự bình an trong tâm hồn thì hãy tìm cách làm giảm sự căng thẳng của cuộc sống. Sắp xếp công việc theo thứ tự ưu tiên và giao việc cho người khác làm. Trước khi ngủ, ghi xuống việc làm cho ngày hôm sau. Nếu trong 20 phút mà giấc ngủ không đến thì ra khỏi giường, đọc sách, nghe nhạc hoặc làm việc gì đó trong yên lặng cho tới khi buồn ngủ.

Tắt/Tháo/Cắt (unplug) các dụng cụ điện tử. 

Trong phòng ngủ nên có khung cảnh ít sinh động. Các dụng cụ điện tử như điện thoại thông minh (smartphone), máy tính bảng (tablet), đồng hồ thông minh làm chúng ta gắn chặt với thế giới bên ngoài 24 giờ mỗi ngày. Và việc liên lạc không còn chỉ “cấp thời” và đòi hỏi đồng bộ (synchronous) như nói điện thoại thì cả hai bên đều phải nghe và nói cùng thời điểm. Ngày nay, dù chúng ta vẫn tránh gọi điện thoại khi bên người nhận đã quá khuya; nhưng chúng ta lại có cách liên lạc mới: texting. Tin nhắn đúng ra là không cần trả lời ngay; nhưng mấy ai nghe báo có tin nhắn mà không ghé mắt “coi qua”. Coi qua nhưng lại trả lời ngay: thế là hết ngủ!

Chúc các Bê một cuối tuần vui vẻ bên gia đình và người thân.
Thân,

Chú thích:
(*) Bê là Bê 60: Từ chữ tắt B60 (Beyond 60 years young) để chỉ các bác trên 60 tuổi trẻ. Già rồi nên ít ngủ. Có Bê còn tuyên bố ngủ bốn tiếng mỗi ngày là đủ rồi. Ngủ chỉ bốn tiếng thì thức dậy và bắt đầu nói làm mọi người trong nhà mất ngủ theo! Nói gì ngoài những chuyện... ngày xưa! Thêm nữa thì phê phán con cháu. Ấy nhưng con cháu phải mừng vì nếu cụ ngủ nhiều thì coi chừng đây là một biểu hiện của chứng Lẫn (Alzheimer's).

Phụ chú:
A. Blogs Đã Viết--Theo Đề Tài
B. Thói Quen 5
C. Ngủ và Trọng Lượng
D. Khi Người Già Mất Ngủ
E. Hai Yếu Tố Thời Gian và Giấc Ngủ 

Không có nhận xét nào: