Đổ Cố - Topping Off

Thân chào các Bê (*),
Đang đứng đổ xăng tại một cây xăng của Costco (có mặt khắp Bắc Mỹ) thì Đệ nghe tiếng "lịch kịch, lịch kịch...", nhìn qua bên cột xăng đối diện thì thấy một người đang cố đổ thêm xăng vào bình xăng xe hơi của người ấy. Vòi xăng ở Mỹ (và những nước khác) có bộ phận làm ngưng chảy xăng khi bình xăng đầy đến mức cho phép. Tuy nhiên khi ấy bình còn có thể nhận thêm xăng nếu người đổ xăng cố nhấn "cò" xăng để đổ thêm xăng vào bình. Hiện tượng này gọi là "topping off your gas tank" (cố đổ thêm xăng vào bình). Bài này Đệ xin nói là không nên cố đổ như vậy...

Dạ, dạ Đệ xin vào đề...
Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA), bình đã đầy xăng (ở mức cho phép) mà còn cố đổ thêm là một sự lãng phí tiền bạc và nguy hiểm cho bản thân Bê, xe của Bê, những người khác và thậm chí cả môi trường.

Thói quen đổ cố có lẽ là do hai nguyên do chính:

1. Không muốn được thối tiền lẻ. Thí dụ đồng hồ xăng khi xăng ngưng chảy vào bình là $19.02, thì có người muốn bấm cò xăng nhiều lần (vì mỗi lần bấm thì cò tự động bật ra) để đổ cho đủ $20 và trả bằng tờ giấy bạc $20 (khỏi phải nhận tiền thối).
2. Vào thời đại trò chơi điện tử (video game), nhiều người cho là đổ xăng là cơ hội để mình "canh" đồng hồ xăng cho đúng số tiền mình muốn bằng cách kiểm soát cái cò xăng.

Nguyên do gì thì cũng đưa đến những cái hại sau đây (theo phụ chú B)

• Xăng trào ra khi đổ quá đầy. Không ai thích xăng trên tay hoặc quần áo của họ.
• Nguy hiểm vì dễ cháy.
• Xăng tràn có thể thấm vào đất, có khả năng làm ô nhiễm nguồn nước và làm hại động vật hoang dã.
• Hơi xăng có hại cho hơi thở và độc hại đối với tầng ôzôn. Theo EPA, sự bay hơi và khói từ sự đổ tràn gây ra vấn đề ô nhiễm bằng cách giải thoát các chất gây ô nhiễm không khí độc hại như benzen, không chỉ độc hại và dễ cháy mà còn gây ung thư.
• Đó là một sự lãng phí tiền bạc. Khi máy bơm xăng ngưng vì đầy bình, Bê có biết sau đó (dù có cố đổ) xăng không vào bình xăng  không? Bê đang thực sự trả tiền cho số xăng đổ cố vì số xăng này có thể được hút trở ngược vào vòi xăng và được đưa trở lại bể chứa của trạm xăng.
• Nó có thể làm cho máy bơm xăng bị vỡ. Hầu hết các trạm xăng đều có hệ thống thu hồi xăng. Khi Bê cố đổ thêm xăng Bê có thể khiến bơm bị vỡ hoặc trở nên không hoạt động được. Vấn đề này có thể thêm vào vấn đề ô nhiễm không khí và khiến máy bơm xăng không hoạt động đúng cách cho người đổ xăng tiếp theo.
• Nó có thể làm hỏng xe của Bê. Đã bao giờ bạn tự hỏi tại sao chiếc xe không cho phép Bê thêm nhiều xăng hơn mức ấn định, không? Bởi vì xăng cần chỗ để bành trướng. Xăng thừa có thể bốc hơi vào hệ thống thu gom hơi của xe. Điều này có thể làm hỏng cơ phận, khiến cơ phận hoạt động không đúng cách và khiến xe hoạt động kém hiệu quả.

Một khi Bê hiểu được sự nguy hiểm của thói quen thông thường này, hy vọng Bê sẽ nghĩ hai lần trước khi cố đổ. Hãy tránh rủi ro thương tích cá nhân, hư hỏng xe và tác hại môi trường.

Phiếm

• Như nói ở trên, thường thì cây xăng sẽ vẫn tính tiền số xăng đổ cố nhưng số xăng này không vào bình xăng của mình mà chảy ngược vào bồn xăng của cây xăng. Nếu điều này xảy ra thì là phúc cho Bê vì xăng dư có thể gây hại cho xe; nhưng Bê thì tốn tiền... for nothing!
• Muốn đổ chính xác bao nhiêu tiền, thí dụ là $5 thì vào cây xăng đưa $5 và nói cho họ biết cột xăng số mấy. Máy tự động ngưng khi xăng bơm đúng $5.
• Thế xăng đầy ở số tiền $4.38 thì sao? Hai cách: một là chạy vào văn phòng xếp hàng lấy lại 62 cents. Hai là bỏ luôn 62 cents nếu lười xếp hàng hoặc đang vội. Lần sau đổ $4 thôi.

Chúc các Bê một cuối tuần vui vẻ bên gia đình và người thân.
Thân,

Chú thích:
(*) Bê là Bê 60: Từ chữ tắt B60 (Beyond 60 years young) để chỉ các bác trên 60 tuổi trẻ.

Phụ chú:
A. Blogs Đã Viết--Theo Đề Tài
B. Topping Off: Learn Why You Should Never Top Off Your Gas Tank

Phô Mai - Fromage - Cheese

Thân chào các Bê (*),
Nói đến Cheese/Fromage/Phô Mai thì trước hết xin Bê xem qua hình ảnh đa dạng của Cheese (nhớ bấm vào các thể loại khác nhau từ hàng nút bấm). Bê thấy đó: phô mai có thể được phân loại bằng nhiều cách như từ loại sữa (bò, dê, lừa, trâu nước/water buffalo vân vân), như từ độ cứng (dẻo chảy như Brie, cứng như Gouda, Parmesan, vân vân), như từ cách chế biến, như từ hình thể, màu sắc, vân vân.... (phụ chú I với các loại phô mai theo độ cứng)

Tiện đây xin nói trước là phô mai có nhiều muối, nhiều chất béo, nên có ăn thì cũng ăn ở mức vừa phải, người mình có thể chịu được. 

Dạ, dạ Đệ xin vào đề...
Người ta ca ngợi phô mai vì như phụ chú B nói đến 7 lý do mà Fromage là thực phẩm đáng kể nhất:

1. Cheese có thể cặp đôi (pairing) với rượu vang (hoặc bia)
2. Cheese có thể ăn như một món ăn độc lập. Cheese tasting session là cách thử (phụ chú H đề cập vấn đề này từ khía cạnh khoa học).
3. Cheese có thể nướng/nấu chảy hoặc trét (spreadables)
4. Cheese có rất nhiều loại. Phân loại theo loại cheese, theo loại sữa (sữa bò, sữa dê, vân vân), theo độ cứng/mềm, theo các phụ liệu như hạt ngũ cốc, mùi, vân vân
5. Cheese thích hợp với tâm trạng: cổ điển như Gouda, Brie với bánh crackers; lành mạnh như Feta; hào hứng như Mozzarella.
6. Cheese chứa nhiều chất dinh dưỡng, nhiều calcium và nhiều vitamins
7. Bê có thể dùng Cheese để nấu nhiều món ăn (phụ chú D và E)

Phụ chú G nói tới 13 điều giúp cho sức khỏe của phô mai:

1.  Nguồn chất đạm (Proteins)
2.  Nguồn tinh bột (Glucides/Carbohydrates)
3.  Nguồn chất béo (Fats)
4.  Làm mạnh xương 
5.  Giúp hệ tim mạch
6.  Có khả năng ngăn ung thư
7.  Có khả năng chống loãng xương (osteoporosis) 
8.  Chắc răng
9.  Giảm căng thẳng (stress)
10.  Nguồn men vi sinh (probiotic nature)
11.  Trợ não  (nhờ omega-3 và sáu chất axít béo)
12.  Nguồn đạm của người ăn kiêng (Lacto-Ovo-Vegetarian; không ăn thịt, cá nhưng ăn trứng và sản phẩm từ sữa).
13.  Tăng cường hệ miễn nhiễm.

Bàn Loạn 

• Có nhiều người cho rằng American cheese không phải là cheese (Phụ chú F). Theo Đệ thì nó là cheese của người... Mỹ và không có American cheese thì sẽ không có cái món Hamburger! 
• Có loại cheese mùi khó ngửi vì vi khuẩn phát triển như blue cheese (English Stilton, French Roquefort, and Italian Gorgonzola). Thường blue cheese có độ mặn cao nên nếu Bê thích thì cũng phải cẩn thận; ăn ít thôi!
• Có loại trét (spreadables) được mà Bê có thể trét lên bánh mì hoặc sandwich. Cứ vào chợ thì thấy biết bao loại spreadables (Con Bò Cười/The Laughing Cow/La Vache Qui Rit hoặc Boursin thuộc nhóm này). Mỹ thì có Philadelphia cream cheese ăn với bánh bagel thì ngon tuyệt.
• Nếu đi Tây thì nên kiếm non-Pasteurized Camembert vì Mỹ cấm nhập cheese làm bằng sữa chưa khử trùng bằng phương pháp Pasteurization. Ở Mỹ cũng có Camembert làm ở Normandie nhưng từ sữa đã Pasteurized nên mùi vị khác hẳn.
• Mozzarella là một loại cheese thường được dùng tươi (fresh mozzarella) và dùng rộng rãi trên bánh Pizza. Mozzarella cũng là thành phần của nhiều món sà lách. 
• Mascarpone là một loại cheese được dùng nhiều trong các công thức bánh tráng miệng (desserts) vì nó ở dạng mềm. 
• Swiss cheese với hình dáng đặc biệt vì có lỗ thủng do vi khuẩn thải khí trong tiến trình chín mùi. BigBoss của Đệ không thích phô mai nhưng lại thích Baby Swiss cheese (hoặc mild Swiss cheese) vì nướng trên bánh mì Baguette, rất ngon.
• Nói Anh Quốc thì phải nói đến Cheddar. Loại phô mai này có bán ở nhiều kỳ hạn từ để lâu vài tháng đến loại để lâu nhiều năm. Cheddar càng để lâu càng nặng mùi (mà nhiều người ưa chuộng).
• Cheese có thể nấu chảy trong nồi (Fondue) và dùng để nhúng thịt (hoặc rau quả, súp lơ,  vân vân) cho chín tái.Tả thì lâu nhưng Bê cứ xem hình thì hiểu ngay.
• Nói đến Fromage thì một nguyên tắc căn bản là nên ăn ở nhiệt độ trong nhà (room temperature). Muốn giậy mùi thì nướng hoặc nấu chảy. Tuy nhiên có nhiều người thích ăn lạnh như mới lấy từ tủ lạnh ra. Bê nên thử nghiệm cho chính mình xem mình thích ăn lạnh, ấm hay nóng.
• Gruyère của Thụy Sĩ đưa ta đến với một thể loại fromage có vỏ bánh cứng. Thường là bánh hình tròn như bánh xe (cheese wheel) có thể nặng tới 70, 80  pounds (Costco Parmigiano Reggiano 70 lbs 900 USD; Williams Sonoma Parmigiano Reggiano 80 lbs 2,500 USD). Bê nào thích xem cuộc đua xuống đồi để dành bánh cheese làng Cooper's Hill thì vào đây  và Cooper's Hill Cheese-Rolling and Wake
• Ngạc nhiên hơn là món ăn này còn được tăng cường bằng cách dùng ba hay bốn loại fromages trong một món ăn.  Four Cheese Pizza.
• Nếu Bê có dịp đi du lịch thì nên tìm "artisanal cheese" (những tiệm/cửa hàng làm phô mai tại địa phương và thường chỉ bán tại địa phương hay vùng phụ cận, không bán xa). Lý do thì là vì Bê phải đến nơi mà mua chứ không đặt hàng từ nhà qua mạng được. Đây là dịp mà Bê có thể thưởng thức các loại phô mai mà thường khi không đi du lịch thì khó mà mua được.
• Đắt nhất là bao nhiêu? Pule cheese khoảng 600 USD một pound (hoặc 1,000 Euros một kilogram).
• Appellation - Cầu chứng: Để tránh hàng nhái, hàng giả các nước có đặc sản cần bảo vệ uy tín thường có luật cầu chứng tại tòa (applellation) thí dụ như Appellation d'origine protégée (Switzerland). Bê muốn chắc là mình mua đặc sản của Thụy Sỹ thì tìm hàng có dấu AOP. Phú chú J có danh sách cầu chứng theo quốc gia. 
• Nói về cheese thì không biết bao giờ mới dứt câu chuyện; mong rằng bài này viết lăng nhăng với mục đích "giới thiệu" (cho người còn xa lạ với phô mai) hoặc "nhắc nhớ" (cho người đã quen thuộc với thực phẩm giàu chất dinh dưỡng này).

Chúc các Bê một cuối tuần vui vẻ bên gia đình và người thân.
Thân,

Chú thích:
(*) Bê là Bê 60: Từ chữ tắt B60 (Beyond 60 years young) để chỉ các bác trên 60 tuổi trẻ.Ở tuổi Bê thì phô mai có thể là thức ăn lý tưởng vì có nhiều loại mềm mà nhiều dinh dưỡng. Tuy nhiên cũng như tất cả các thứ khác: bội thì bội thực!

Phụ chú:
A. Blogs Đã Viết--Theo Đề Tài
B. 7 Reasons Why Cheese Is The Greatest Food Ever
C. Cheese.com - Find over 1831 specialty cheeses from 74 countries in the world's greatest cheese resource.
D. Food Network - Cheese Recipes
E. All Recipes - Cheese Recipes
F. What Is American Cheese, Anyway?
G. 13 Proven Health Benefits of Cheese
H. A Geek’s Guide to Cheese Tasting
I. A Beginner’s Guide to Every Type of Cheese
J. List of appellations

K. Casu marzu: The world's 'most dangerous' cheese

Sức Khoẻ: 12 Chiến Lược Khoẻ Mạnh cho Người Lớn Tuổi - CL7 - Tăng Cường Thể Lực

Thân chào các Bê (*),
Lúc này đã tính ngưng loại bài này sau sáu kỳ từ đầu năm nay. Nhưng vì loạt bài này có những giá trị thiết thực cho tuổi già mà lại giúp Đệ tập dịch các bài ra tiếng Việt nên xin tiếp tục...

Dạ, dạ Đệ xin vào đề...

Hình từ phụ chú B.
Khi về gìa, chúng ta thường lo âu về việc mất khả năng tự lập, mất khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày. Tập thể dục với ý chí tập trung vào việc tăng cường thể lực, giúp Bê sống độc lập và tận hưởng cuộc sống.

Duy Trì Sự Độc Lập

Khi chúng ta già đi, khả năng hoạt động giảm đáng kể và có nguy cơ té ngã hoặc gây khuyết tật. Đây cũng là  lý do chính khiến nhiều người phải chuyển đến các cơ sở điều dưỡng hoặc cơ sở trợ giúp sinh hoạt. Tích hợp thể dục chức năng (functional fitness; từ nay xin gọi tắt là thể dục) vào thói quen của Bê là một chiến lược lão hóa lành mạnh giúp cải thiện sự cân bằng, sự nhanh nhẹn và sức mạnh cơ bắp, cùng với việc giảm rủi ro té ngã.
Bài tập thể dục được thiết kế để tạo sự dễ dàng và an toàn hơn cho Bê trong việc thực hiện những hoạt động hàng ngày, chẳng hạn như mang, sách hàng khi mua sắm hoặc trông coi con cháu. Thể dục là những hoạt động thực tế, tương tự với hành động như ra khỏi giường hoặc đứng dậy từ bàn cầu. Chúng mô phỏng các chuyển động cơ thể thông thường Bê làm ở nhà, tại nơi làm việc hoặc chơi thể thao. Những bài tập này nhấn mạnh sự ổn định căn bản của cơ thể đồng thời sử dụng các cơ khác nhau trong phần trên và dưới của cơ thể.

Chống Mất Cơ Bắp

Mặc dù tất cả chúng ta sẽ mất một số cơ bắp khi về già, bao nhiêu bắp thịt bị mất và nhanh ở mức nào thì tùy thuộc vào việc Bê chăm sóc cơ thể của mình tốt như thế nào. Thuốc tốt nhất để duy trì khối lượng cơ bắp là tập thể dục và ăn uống lành mạnh. Duy trì hoạt động và tập thể dục thường xuyên có thể làm chậm đáng kể tiến trình mất cơ bắp.
Mất khối lượng cơ bắp làm giảm khả năng chăm sóc bản thân. Sinh hoạt đơn giản như mặc quần áo, sử dụng phòng tắm và đi bộ trở nên khó khăn. Hậu quả của việc ngã xuống không chỉ làm chấn thương hoặc kéo dài thời gian hồi phục, mà chủ yếu là mất khả năng sống độc lập.
Trong khi mất khối lượng cơ là một quá trình tự nhiên đi kèm với lão hóa, Bê có thể kiểm soát nó. Tạo cơ hội để lồng việc tập thể dục vào sinh hoạt hàng ngày là rất tốt. Lợi ích lâu dài của tập thể dục không chỉ là tạo sức mạnh, mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể và chất lượng cuộc sống.

Sức Mạnh và Sự Cân Bằng Ngăn Ngừa Té Ngã

Một chương trình thể dục toàn diện được thiết kế tối ưu cho sự lão hóa bao gồm việc tập luyện cân bằng để chống mất cơ bắp và giảm thiểu rủi ro té ngã. Kết hợp tập luyện linh hoạt dẻo dai cũng có thể cải thiện chức năng cơ bắp và phạm vi chuyển động của Bê.
Bài tập căn bản giúp điều hợp xương chậu, phần dưới lưng, hông và cơ bụng. Điều này dẫn đến sự cân bằng tốt hơn và tạo sự ổn định. Một cơ thể mạnh mẽ giúp bạn dễ dàng hơn khi làm mọi thứ từ việc vung gậy đánh golf, đến buộc dây giày hoặc dắt chó đi dạo. Bài tập thể dục nhấn mạnh vào sự cân bằng của cơ thể vì Bê sử dụng các cơ khác nhau ở phần trên và phần thân dưới cùng một lúc.
Bài tập cân bằng đặc biệt quan trọng đối với người lớn tuổi vì chúng ngăn chặn sự té ngã. Gần như bất kỳ hoạt động nào giúp bạn đứng vững và di chuyển, chẳng hạn như đi bộ, đều có thể giúp bạn duy trì tốt việc giữ thăng bằng. Nhiều người lớn tuổi đã sử dụng đi bộ làm bài tập chính cho việc tăng cường sức khỏe tim mạch, đi bộ cũng giúp cho việc lấy thăng bằng khi di chuyển. Ngay cả thực hành đứng một chân (single leg standing) có thể cải thiện sự thăng bằng của bạn.

Suy Nghĩ Cuối

Ở tuổi già, mục đích chính của tập thể dục là nhằm làm tăng khả năng duy trì sự độc lập trong sinh hoạt hàng ngày và mang lại niềm vui trong đời sống. Đây chính là lợi nhuận lớn khi đầu tư vào việc tập thể dục.

Hành động bây giờ

• Thử nghiệm với các công cụ thể dục. Hãy thử tập thể dục bằng cách sử dụng tạ tay, quả bóng thể dục, dây treo hoặc dây co giãn. Nhảy dây, nếu thích hợp.
• Đứng Trên Một Chân. Cân bằng trên một chân khi bạn đang đứng xếp hàng hoặc chờ thang máy. Nhắm mắt, khi cần làm tăng sự khó khăn, khi đứng trên một chân.
• Thay đổi tốc độ. Đi bộ lúc nhanh, lúc chậm để rèn luyện cơ thể để phản ứng nhanh hơn trong mọi tình huống khi đi bộ.
• Tham gia lớp học Tai Chi, Yoga.
• Ăn thức ăn giàu chất đạm (protein). Kết hợp protein vào chế độ ăn uống để giúp xây dựng cơ bắp. Điều này trái ngược với ý tưởng là về già không cần nhiều đạm và không cần bắp thịt nhưng lại là cần thiết để có cơ thể khỏe mạnh.

Chúc các Bê một cuối tuần vui vẻ bên gia đình và người thân.

Thân,

Chú thích:
(*) Bê là Bê 60: Từ chữ tắt B60 (Beyond 60 years young) để chỉ các bác trên 60 tuổi trẻ. Tuổi già không phải là tuổi chờ hoàng hôn đến. Tuổi già là lúc sống khẻo mạnh và thực hiện mộng ước mà lúc trẻ chưa làm vì bận rôn.

Phụ chú:
A. Blogs Đã Viết--Theo Đề Tài
B. CL7