Hôm nay xin tản mạn về ngày Tưởng Nhớ--Memorial Day Ngày thứ Hai tới đây là ngày mà cả nước Mỹ được nghỉ để tưởng niệm và vinh danh tất cả các người lính đã từng phục vụ và chết cho nước Mỹ. Theo luật định thì Memorial Day sẽ vào ngày thứ Hai cuối cùng của tháng Năm. Bài này xin gọi là tản mạn vì nghĩ tới ngày này mà nhớ chuyện đời của người lính Việt Nam. Xin nói ngay đây là Đệ chưa từng là lính bao giờ nên nói về đời lính thì có chút gì không ổn. Có Bê sẽ nói là "mày chưa đủ tư cách để nói về lính". Dạ quả là Đệ có hơi bị... thiếu tư cách trong chuyện này nhưng Đệ lại có một lợi điểm là mình có thể khách quan hơn vì nhìn từ xa (from a distance) mà không mang định kiến và thành kiến như người trong cuộc. Vả lại nếu cứ không cho nói--Đệ cũng trên 60 tuổi trẻ rồi--thì chừng nào mới được nói đây, các Huynh?
Dạ, dạ Đệ xin vào đề...
Khá nhiều người Việt tại Mỹ cũng dùng ngày Memorial Day như người sở tại để thay cho ngày Thanh Minh đi tảo mộ người thân hay bạn bè. Ở thôn quê thì mọi người, đi làm xa, có thể trở về sum họp với gia đình người thân vào thứ Hai này để thăm mộ, tảo mộ. Ở thành thị thì về quê hoặc đi cắm trại ở các công viên thành phố, tiểu bang, vùng hoặc liên bang (city/state/regional/federal parks). Sau đó là ăn chung một bữa ăn ngoài đồng, ngoài công viên. Thường ngày này cũng là ngày đầu nướng thịt (barbecue) ngoài trời để đánh dấu đầu mùa Hè. Ngày này dần mất ý nghĩa hạn hẹp là để vinh danh những người hy sinh cho đất nước Hoa Kỳ mà trở thành ngày lễ mang một ý nghĩa rộng lớn hơn: tưởng nhớ người quá cố.
Tuổi Bê như chúng ta, ngày càng lớn thì đón nhận tin từ trần từ người thân, người quen càng nhiều: mỗi nảm trôi qua thì danh sách để tưởng nhớ càng dài!
Bốn người anh và hai người anh rể của Đệ đã là lính và đã từng tù tội nên khi nghe họ nói về "phía bên kia" thì hẳn là chuyện tha thứ cho nhau là rất khó. Nhờ phước Trời mà chỉ một anh trong bốn người anh ruột của Đệ là mất tích trong chiến trận. Nhân ngày vinh danh người lính chiến đấu cho quê hương (dù là bên này hay bên kia) và đã hy sinh, Đệ chỉ muốn nói với các Huynh là tại sao không xóa bỏ hận thù và tha thứ cho nhau?
Đệ không bàn về chính trị/tôn giáo nhưng đây không phải là chính trị đây chỉ là nhìn từ khía cạnh nhân bản, người với người. Bên này hay bên kia thì cũng đã tàn ác với nhau ngoài mặt trận. Giết thì đã giết rồi. Hành hạ đầy đọa thì đã hành hạ đầy đọa rồi. Tương tàn thì đã tương tàn rồi. Nếu ngồi đó mà nói: "mối căm thù của tôi là chính đáng vì "nó" đã làm chuyện này, chuyện này với tôi..." thì bên nào cũng có cả ngàn chuyện để kể! Huêng hoang về những chiến tích, chiến thắng (có thật hoặc bịa đặt) có vẻ là lạc điệu một cách thảm hại trong một thế giới đã quá mệt mỏi vì chiến tranh. Thế kỷ 20 vừa qua là một thế kỷ đốn mạt và đáng phàn nàn!
Các anh của Đệ ơi! Nếu chưa tha thứ cho người hành hạ đọa đầy mình thì thứ Hai này thử tha thứ cho họ một ngày, xem sao? Tha thứ "cho họ" nhưng thật sự là hành động can đảm để tự giải thoát mình khỏi sự hận thù. Họ chắc là không cần sự tha thứ của Bê đâu; nhưng tha thứ là để tự giải thoát mà thôi. Hơn nũa tha thứ không bao giờ là phản bội những đồng đội đã nằm xuống của mình. Bởi chính họ nếu còn sống chắc là họ cũng sẽ tìm cách tự giải thoát khỏi sự thù hận.
Đọc đến đây Bê sẽ nói: "Nói thì dễ lắm! Đừng giở trò đạo đức giả!" Bê nói rất đúng câu trước; câu sau thì sai vì Đệ chưa bao giờ có đạo đức (thật hoặc giả). Mà đây chỉ là cách tự thoát (thân). Lòng hận thù (khi còn trai trẻ) có khi là cần thiết nhất thời để thôi thúc mình tới hành động tốt đẹp hơn. Chẳng hạn nếu mình bị áp bức thì lòng hận thù sự bất công có thể đưa mình tới hành dộng chống sự bất công/đàn áp. Đây cũng là "có khi" thôi, Bê ơi! Điều chắc chắn là lòng hận thù sẽ hủy diệt chính người mang nó. Buông bỏ nó đi! Không làm bây giờ thì chừng nào đây, Bê?
Xin Bê ghi nhận cho là Đệ không đá động gì tới chuyện "hòa hợp/hòa giải dân tộc", nghe. Cá nhân Đệ xin khẳng định là không tin vào những lời kêu gọi một chiều này. "Túi tiền ngoài ngàn dặm" chưa bao giờ và sẽ không bao giờ là "Khúc ruột ngoài ngàn dặm". Tha thứ đây là tự mình làm mà cũng chẳng cần cho người khác biết. Khi lòng đã định là thứ tha cho tha nhân rồi thì an nhiên tự tại, thì dẫu có ra đường đấu tranh cho tự do, nhân quyền thì sự đấu tranh này không còn bị thôi thúc bởi sự hận thù nữa.
Một lần nữa, xin dùng cơ hội này để bầy tỏ lòng ngưỡng mộ tới và vinh danh tất cả những người lính đã hy sinh cho đất nước.
Hôm nay, ngứa chân nên trèo lên bục giảng (pulpit) và ngứa miệng nên nói lăng nhăng, Đệ xin lỗi nếu Bê không bằng lòng. Tiện đây xin tặng các Bê Brothers in Arms do chính tác giả, Mark Knopfler, trình bầy với ban nhạc Dire Straits. Video Đệ chọn là hình ảnh WWII trong phim Band of Brothers, thì phải. Xem phim này đã khá lâu nên không chắc (1).
Xin chúc tất cả các Bê (nhất là các Bê sống tại Hoa Kỳ) một ngày thứ Hai an bình bên gia đình.
Thân,
Chú thích:
(*) Bê là Bê 60: Từ chữ tắt B60 (Beyond 60 years young) để chỉ các bác trên 60 tuổi trẻ. Bê 60 thì chắc là có trải nghiệm qua cuộc chiến Việt Nam, ở một mức độ nào đó. Một cuộc chiến mang quá nhiều tên như chung quy thì vẫn là tương tàn.
(1) Mark Knopfler viết bài này năm 1984-1985 nên nhiều người đoán là Knopfler nói về cuộc chiến đảo Falkland. Nhưng theo một số người khác thì cho rằng Knopfler viết về những cuộc chiến tranh du kích ở El Salvador hoặc Nicaguara. Dù là cuộc chiến nào thì cũng đúng ở hai câu cuối:
"...We are fools to make war
On our brothers in arms"
Tương tàn vì chúng ta điên rồ mất rồi!
(2) Blogs Đã Viết--Theo Đề Tài
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét