Thứ Năm, 11 tháng 4, 2019

Cách Âm -- ANC

Thân chào các Bê (*),
Hôm nay thì Đệ xin lại lăng nhăng về một vấn đề thời sự. Thời sự vì đang xảy ra chứ vẫn không mang tính chính trị hay tôn giáo. Từ cuối năm ngoái đến nay, chắc là Bê thấy khá nhiều những headphones/earphones (máy nghe đeo tai) với một kỹ thuật mới: máy có thể ngăn cản nhiễu âm (noise cancellation). Wunderbar!

Dạ, dạ Đệ xin vào đề...
Thật thú vị khi có một cái headphone mà mình chỉ nghe nhạc chứ không bị tiếng động xung quanh xâm nhập vào lỗ tai nhờ "noise cancellation". Thế ANC là gì? "A" ở đây là do chữ "Active" có nghĩa là headphone chủ động trong việc cách âm. Chủ động bằng cách phát hiện nhiễu âm (như tiếng máy bay bay) mà phát ra sóng chống lại nhiễu âm (nên người đeo máy không nghe tiếng máy bay bay mà chỉ nghe nhạc). Có nhiều headphones tối tân cho phép người nghe thiết định mức độ cách âm. Còn máy nghe không có ANC mà chỉ có NC thì có khi là do cái chụp tai (headphone cups) rất kín nên ngăn tiếng động bên ngoài. Cái hại của headphone chỉ có NC là thường làm đau tai nên người dùng không mang lâu được.

Nói chung thì headphone/earphone có ANC là phát minh khá hấp dẫn với người tiêu thụ; tuy nhiên...
  • Tiếng động (noise) có khi cũng cần thiết; như khi xe đang lao tới mình và bóp còi. Nếu vì mang headphone có ANC nên không nghe tiếng còi thì thật nguy hiểm.
  • Có người thấy nguy hiểm cho mình nên la lên để cảnh báo. Đeo headphone với ANC sẽ không nghe tiếng cảnh báo.
Bê mà có ANC headphone thì nên cẩn thận mà làm những điều sau:
  • Nên tắt ANC (nếu máy có nút tắt hoặc được chọn mức độ cách âm) khi đi đường, hay chạy bộ (jogging). Nếu không tắt được thì nên nghe chỉ một bên tai.
  • Không bao giờ dùng headphone/earplug khi lái xe. Ở nhiều tiểu bang/quốc gia thì đã có luật cấm.
  • Khi có thể đeo ANC headphone (như trong quán cà phê, ở nhà, vân vân) thì nên ngồi đâu lưng vào vách (xoay mặt ra ngoài để còn thấy cảnh vật xung quanh). Tự dưng mà mọi người đổ xô chạy thì mình sẽ phải ngưng nghe nhạc mà tìm hiểu tại sao người ta chạy.
  • Nên vặn nút âm lượng (volume) vừa đủ nghe vì ANC đã ngăn tạp âm thì đâu cần vặn volume thật to để chống tạp âm nữa?
Chúc các Bê một cuối tuần vui vẻ bên gia đình và người thân.
Thân,

Chú thích:
(*) Bê là Bê 60: Từ chữ tắt B60 (Beyond 60 years young) để chỉ các bác trên 60 tuổi trẻ. Thường ở tuổi Bê thì đã chậm lụt hơn người mà khi có chuyện lại còn chạy sau người ta thì hơi... bị nguy hiẻm!

Phụ chú:
A. Blogs Đã Viết--Theo Đề Tài
B. Noise-cancelling headphones

Chủ Nhật, 7 tháng 4, 2019

Đừng Ớt, Em!

Thân chào các Bê (*),
Xin nói câu đầu tiên trong bài này là: "Không BAO GIỜ đánh lừa người khác ăn ớt cay!!!" Vì ớt có thể làm chết người. Ăn ớt luôn là tự nguyện và ăn trong dè dặt và cẩn thận nhất là khi gặp trái ớt lạ... 

Dạ, dạ Đệ xin vào đề...
Trong bài Ớt, ơi! Đệ có nói tới Carolina Reaper là cay nhất. Cũng đúng; nhưng Dragon's Breath thì còn cay hơn và không phải được trồng để ăn (phụ chú B). Có mấy điều Đệ chưa đề cập đến trong bài trước:
  • Scoville scale chỉ là cách đo độ cay một cách tương đối vì mang tính chủ quan của người thử (tester). Tuy nhiên SHU rất hữu ích cho người tiêu thụ vì Bê có thể lường trước là ớt cay cỡ nào khi biết số SHU của một loại ớt (phu chú B có bảng Scoville Scale khá hữu ích).
  • Ớt cay quá thì không nên ăn vì sẽ làm người ăn chỉ còn tập trung vào sự việc là mình đang bị nóng phỏng và cơ thể có thể phản ứng bất lợi cho sự sống. 
  •  Vậy tại sao người ta vẫn cứ tìm kiếm và tạo lập những ớt ngày càng cay? Nhiều lý do: 
    • Vì có thể (it is possible; since I can).
    • Vì là con người (I want more).
    • Vì là nguồn capsaicin (có thể dùng trong Y khoa hay một giọt trích tinh ớt trong một nồi meat chilli)
  • Nói về ứng dụng Y khoa thì ít nhất có những xử dụng sau đây:
    • Dùng trong dầu, pô mát (pomade, ointment) nóng.
    • Dùng để trị ED. Xin thưa ngay là phải bàn với Bác sỹ trước khi thử.
    • Dùng như thuốc chống đau (làm tê; painkiller anesthetics)
Xin ĐỪNG ớt ai hết, nghe!

Chúc các Bê một cuối tuần vui vẻ bên gia đình và người thân.
Thân,

Chú thích:
(*) Bê là Bê 60: Từ chữ tắt B60 (Beyond 60 years young) để chỉ các bác trên 60 tuổi trẻ. Ngoài ớt còn khá nhiều hương liệu, gia vị mà Bê có thể thưởng thức.

Phụ chú:
A. Blogs Đã Viết--Theo Đề Tài
B. Superhot 'Dragon's Breath' Chili Pepper Can Kill. Here's How

Thứ Bảy, 6 tháng 4, 2019

Ớt, ơi!

Thân chào các Bê (*),
Tháng Tư mà bàn về ớt thì cũng là thích hợp vì trong mùa Xuân khi đất trời chuyển mình với mầm sống, với sự nồng cay của đời sống...

Dạ, dạ Đệ xin vào đề...
Về lịch sử của ớt thì phụ chú B và C đã có khá đầy đủ nên xin không nhắc lại.  Trong bài này Đệ chỉ muốn nêu ra vài điều về ớt:
  • Hoá chất có tác dụng làm cay là Capsaicin
  • Hột ớt không cay (Bê ăn hột ớt thấy cay vì hột ớt dính capsaicin chứ bản thân hột ớt không cay).
  • Ớt làm thuốc xoa bóp (capsaicin ointment) 
  • Trà ớt (phụ chú D)
  • Người Á Đông ăn ớt nhiều một phần là do thói quen và do hút nhiều thuốc lá (tobacco cigarettes). Thuốc lá làm chết các túi vị giác (taste buds) trên lưỡi nên người hút thuốc lá thường ăn cay hơn và mặn hơn người không hút thuốc.
  • Độ cay của ớt được đo  bằng đơn vị SHU (Scoville Heat Unit; phụ chú E). Một vài cái tên trong bảng này là Jalapeño,   Habañero, và gần  đây là ba chàng Ngự Lâm Pháo Thủ Pepper X, Carolina Reaper, Dragon's Breath. Carolina Reaper là khoảng 2,200,000 SHU (theo định nghĩa, phụ chú F, thì phải làm loãng hơn 2. 2 triệu lần với nước đường thì giọt nước ớt Carolina Reaper mới hết vị cay). Jalapeño chỉ khoảng 5,000 SHU mà đã khá cay.
  • Ớt dùng trong thuốc xịt chống tấn công (Pepper Spray) mà phụ nữ ở một số nước có thể mua và dùng.
  • Còn nhiều công dụng nữa; nhưng xin dành cho bài sau.

Chúc các Bê một cuối tuần vui vẻ bên gia đình và người thân.
Thân,

Chú thích:
(*) Bê là Bê 60: Từ chữ tắt B60 (Beyond 60 years young) để chỉ các bác trên 60 tuổi trẻ. Tuổi Bê thì còn gì để mà cay (xuýt xoa thì được).

Phụ chú:
A. Blogs Đã Viết--Theo Đề Tài
B. Wikipedia -- Chili Pepper
C. Wikipedia -- Ớt
D. Cayenne Pepper Tea Benefits and Recipe 
E. Scoville Scale
F. Scoville Scale Organoleptic Test

Thứ Hai, 1 tháng 4, 2019

Buông Lo

Thân chào các Bê (*),
Hôm nay đi uống cà phê một mình vì "coffee partner" bận việc bên California. Việc thì cũng chẳng có gì là to tát; Đệ gởi cô con gái (B) qua California đi gặp các Bác (anh chị của Đệ) mà học cách... lo cho người già từ các anh chị họ của B. Nói chung là buồn nhiều hơn vui...

Dạ, dạ Đệ xin vào đề...
Theo như B (qua điện thoại) thì đời sống các Bác khá bế tắc. Sự bế tắc (impasse) là có thật trong tâm trí các Bác (Ah! trong tâm trí thì sao bảo là có thật?) Thật vì nó ảnh hưởng đến cuộc sống của các Bác: sự bất như ý thì quá nhiều và con cháu thì luôn là sự thất vọng!

Bài này xin viết cho các Bác.

Biết nói gì đây khi Đệ thấy được cả hai khía cạnh của vấn đề:
  • Chuyện cũ cũng có khi là cảnh báo cho tương lai. Không phải chúng luôn là chỉ dấu của tương lai đâu! Câu nói: "Nó đã từng.... thì nó sẽ...." không phải lúc nào cũng đúng.
  • Cái khôn ngoan không được trao truyền; "Sao con cháu lại có thể ngu khờ hơn mình?" Cái này thì càng không đúng! Các Bác thấy vậy thường là do các Bác ngày càng đặt ra tiêu chuẩn quá  cao. Đó là chưa kể các Bác tưởng tượng là mình... siêu khôn ngoan!!!
  • Nước mắt chẩy xuôi cái này thì đúng nếu không dùng để trách móc con cháu.
  • Cái thế kỷ thứ 20 (chết tiệt) mà các Bác và Đệ lớn lên đã đào tạo chúng ta với bao điều tốt đẹp nhưng cũng huấn luyện cho chúng ta bao cái xấu xa, gớm ghiếc! Những cách hành xử và suy nghĩ của người lớn tuổi chúng ta có lẽ phần lớn là những tích luỹ của kinh nghiệm trong quá khứ mà quá khứ của chúng ta có bình thường đâu! Con cháu làm sao hiểu nổi cái bon chen, cái tằn tiện, cái... ích kỷ của chúng ta. Thời con cháu ngày nay là thời bình, là thời của mộng ước bay cao chứ có phải là thời loạn mà chúng ta đã trưởng thành từ đó.
Các Bác ơi, bây giờ mà còn không học bài học cuối, "buông bỏ", thì đến khi nào mới học?

Chúc các Bê một cuối tuần vui vẻ bên gia đình và người thân.
Thân,

Chú thích:
(*) Bê là Bê 60: Từ chữ tắt B60 (Beyond 60 years young) để chỉ các bác trên 60 tuổi trẻ. Tuổi Bê mà con cháu còn chưa biết lo thì sao mà không lo? Chúng nó chỉ không biết lo vì đã có người khác lo giùm. Give them a chance! Để chúng tập lo thì khi mình đi... xa thì chúng mới sống được.

Phụ chú:
A. Blogs Đã Viết--Theo Đề Tài
B. Thôi thì  mời các Bê nghe một bài do Phan Hồng Việt sáng tác (Đệ không biết ông này ra sao; nhưng đặt lời thì cũng khá hay).