Bài Học Cho Kẻ Thắng Cuộc

Thân chào các Bê (*),

Hôm nay, vẫn trong tinh thần là tự hứa sẽ không bàn về chính trị và tôn giáo, Đệ lại xin lăng nhăng về xã hội, về cách con người đối xử với nhau: khi mình thắng xin đừng dồn người thua cuộc vào đường cùng.
Bị dồn vào ngõ cụt thì người thua cuộc chắc chắn phải phản ứng tới cùng để tìm đường ra...

Dạ, dạ Đệ xin vào đề...
Hai chuyện hôm nay thì chỉ liên quan tới nước Mỹ, nơi Đệ sinh sống cùng gia đình: 

• Kết thúc cuộc nội chiến tại Hoa Kỳ (April 12, 1861 – May 9, 1865): hơn bốn năm tương tàn thì nội chiến chấm dứt. Nhu cầu tái thiết đất nước là quan tâm của cả bên thắng cuộc cũng như bên thua cuộc. Miền Bắc đã khéo léo trong nỗ lực lôi kéo người miền Nam tham gia vào tái thiết đất nước (thay vì dồn người miến Nam vào thế kẻ thua cuộc phải tuân thủ điều kiện của kẻ thắng cuộc đưa ra). Một trong những khéo léo đó là không làm kẻ thua cuộc mất mặt (xem Fact #5 và #8 của phụ chú C)
• Năm 2020, sự kiện Biden thắng cử cho thấy là những người ủng hộ ông nhiều hơn những người chủ trương ủng hộ Trump.
  Trên 74 triệu cử tri bầu cho Trump. Cả 74 triệu người đó chủ trương chống di dân, chủ trương kỳ thị, chủ trương da trắng thượng đẳng? Đệ không nghĩ vậy.
  Mà dù cho họ có chủ trương như vậy thì số  người này quá lớn để phe thắng cuộc dồn họ vào đường cùng, để chúng ta bêu xấu họ trên diễn đàn công cộng (public shaming). Làm điều này là chúng ta không muốn thức tỉnh họ: chúng ta chỉ muốn làm nhục họ vì cho rằng họ đã ngu muội mà làm sai trong quá khứ. Bê có rảnh thì đọc phụ chú B để thấy là suy nghĩ và hành động, của người ủng hộ ông Trump, phức tạp hơn là trắng/đen (xin đọc Tản Mạn Cuối Năm 2021).)

Không phải cái gì từ chủ trương của phe Dân Chủ đều đúng, đều hay.

Không phải cái gì từ phe Cộng Hòa đều sai, đều khả ố.

IMHO, Mark Twain nói đúng: History doesn’t repeat itself, but it does rhyme (Lịch sử không tự lặp lại, nhưng nó có vần có điệu). Có vần, có điệu là vì con người với cái sân si của mình thường muốn hạ gục kẻ khác, thường muốn hùa theo kẻ mạnh mà dồn kẻ thua vào chân tường. Give them a break!

Chúc các Bê một cuối tuần vui vẻ bên gia đình và người thân.
Thân,

Chú thích:
(*) Bê là Bê 60: Từ chữ tắt B60 (Beyond 60 years young) để chỉ các bác trên 60 tuổi trẻ. Tuổi Bê, đáng ra, là tuổi mà chúng ta sẵn sàng buông bỏ, là tuổi mà chúng ta ý thức là sự việc thường phức tạp hơn chúng ta tưởng.

Phụ chú:
A. Blogs Đã Viết--Theo Đề Tài
B. First They Fought About Masks. Then Over the Soul of the City.

C. 10 Facts: Appomattox Court House

D. History doesn’t repeat itself, but it does rhyme

E. The 2020 Election by the Numbers