Gỏi Cuốn Ốc... Không Ốc

Thân chào các Bê (*),
Khá lâu rồi mới có dịp "chế" món ăn và đem ra khoe các Bê! Lần trước đã viết về Ô Mai... Không Mơ!
Hôm nay xin được nói về một biến tấu tân kỳ của gỏi cuốn ốc mà không dùng ốc (escargot, snail). Lành mạnh thì đã chắc rồi nhưng xin bảo đảm với Bê là Đệ KHÔNG có ý định hy sinh cái tuyệt ngon của ốc thật bằng ốc giả, đâu nghe!

Dạ, dạ Đệ xin vào đề...

Gỏi cuốn thì chắc là phải có rau sà lách, rau thơm, ít bún luộc và bánh tráng. Nữa là phải có thịt nạc và mộc nhĩ (nấm mèo) xào với hành tây. Cuốn ốc sao lại có thịt? Dạ, tại vì xưa tới nay Đệ ăn cuốn ốc lúc nào cũng thấy "nhân" là nhân thịt (giống như nhân bánh cuốn, ý). Mà nhân thịt trộn nấm mèo xào với hành tây là phải điệu vì nêm nếm là ở các món này chứ ốc thì thường là không mùi (có mùi là ốc có vấn đề rồi) và tương đối lạt. Bê sẽ hỏi: "Vậy tại sao ông thích cuốn (có) ốc?"
Mặc dầu ốc không "góp" mùi vị cho món ăn; nhưng ốc đóng góp một thành phần quan trọng trong cái gỏi cuốn này: đó là cái mà chúng ta gọi là cái kết cấu vật chất (texture) của món ăn. Món ăn ngoài cái mùi, cái vị còn cho chúng ta cái kết cấu mà ta dùng những tĩnh từ rất gợi hình như: "giòn", "dai", "sần sật", "nhão", "bồn bột", "dính dính", "lỏng", "đặc như sữa đặc", vân vân. Ốc cho ta cái cảm quan giòn giòn, sần sật mà lại chất (1). Bê có cách nào tả cái "texture" của ốc (hay hơn cách này) thì xin chỉ cho Đệ, với.
"Thế ông nói là cuốn ốc... không ốc mà!", Bê sẽ vặn... họng, Đệ.
Đúng là không dùng ốc thật (mà cũng không dùng ốc giả, ốc chay, hoặc ốc đông lạnh). Muốn (thay) thế ốc thật thì không phải bằng ốc chay, ốc giả mà phải thay thế ốc bằng một món khác. Được cái là chỉ cần tìm cái gì cho ta cùng cái cảm giác khi nhai ốc trong miệng: giòn, sần sật mà lại chất. Nấm Đông Cô là một thay thế khả dĩ là hợp lý mà lại có công dụng tốt cho tim mạch, hệ miễn nhiễm, vân vân...

Nấm Đông Cô

Còn được gọi là Nấm Hương hoặc trong sách báo Âu Mỹ thì lại dùng tên Nhật của nó: Shiitake (Take=nấm; Shii=cây Shùy ý chỉ là nấm mọc trên cây Shii. Xin đọc là "Shi (i) Ta Kê").
Nấm Đông Cô tươi hay khô đều dùng được để làm món gỏi cuốn này. Nếu là nấm khô thì phải ngâm nước trước. Cảnh báo: Bê nào không ăn được nấm thì xin đừng, nghe! Ăn nấm Đông Cô nhiều có thể có phản ứng phụ cho một số người nhưng nói chung thì Đông Y xem Shiitake như thức ăn có dược tính tốt cho tim mạch, hệ miễn nhiễm, ngay cả phòng ung thư nữa. Tây Y thì vẫn chưa xác nhận công dụng của nấm Đông Cô và thường là Tây Y cho rằng cần có nhiều thử nghiệm/khảo cứu hơn mới có thể đi đến kết luận. Ngoài ra tự trồng hay mua ở đâu, mua từ nước nào thì Bê phải cẩn thận, nghe. Đừng đổ thừa cho Đệ! (Chú thích 2 và Phụ chú B, C, D, và E; xin Bê đọc để tham khảo thêm chứ xin đừng cả tin vào các bài mạng này, nghe!)

Nước Chấm

Nước chấm thì tùy theo Bê ăn gỏi cuốn chay hay mặn. Chay thì dùng nước tương pha chế cho vừa miệng vì có nhiều vị ăn chay trường nhưng lại rất khó tánh! Mặn thì tha hồ, nước mắm pha là hợp với gỏi cuốn.
Đương nhiên là phải tùy theo thói quen của người nấu ăn trong gia đình mà pha nước chấm. Nhưng Đệ xin "thêm" như thế này. Để ăn gỏi cuốn thì nước chấm nên hơi đặc (sền sệt) vì có thể phết lên bề mặt của gỏi cuốn mà không chảy xuống tay, xuống bàn (với người ham ăn như Đệ thì điều này rất "wang" trọng).

Cách Ăn Cuốn

Đệ không dám "dạy" ai mà chỉ xin đề nghị như ri:

• Xin đừng chấm cả cái cuốn vào chén nước chấm; dù là chén nước chấm là của riêng mình. Vì làm vậy thì các thứ trong cái cuốn có thể rớt vào chén nước chấm, làm chén nước mắm nhìn... mất cảm tình! 
• Thay vì chấm vào chén thì Bê nên dùng một cái muỗng, múc nước chấm mà phết lên phần cuốn mà mình sẽ cắn.

Chưa thêm bún và chưa cuốn.

Gỏi cuốn ốc.

Chúc các Bê một cuối tuần vui vẻ bên gia đình và người thân.

Thân,


Chú thích:
(*) Bê là Bê 60: Từ chữ tắt B60 (Beyond 60 years young) để chỉ các bác trên 60 tuổi trẻ. Tuổi Bê mà nhớ tới con hẻm xóm Cù Lao, Tân Định thì chắc là nhớ cuốn ốc đầu ngõ.
(1) Báo chí Việt Nam thường tả một số món ăn, như bánh phở, là giòn giòn mà dai dai! Really? Đã giòn thì cắn là bể ra, thì còn gì mà nói là dai? Dai thì phải cắn không đứt ngay thì mới là dai, chứ phải không? Như vậy một kết cấu vật chất không thể vừa dai vừa giòn (một món ăn có thể có cả thành phần dai và thành phần giòn; nhưng một loại vật chất hoặc một loại thịt cá thì không thể vừa dai vừa giòn!) Chữ "chất" ở đây là xin tạm dịch chữ "substantial".
(2) Đổ vừa đủ (không đổ thừa) là nếu Bê có làm gỏi cuốn ốc thì chụp cái hình gởi vào phần "comment" cho Đệ coi... mà thèm, nghe!

Phụ chú:

A. Blogs Đã Viết--Theo Đề Tài
B. The world's Healthiest Foods - Shiitake Mushrooms 
C. Facts and Nutritional health benefits
D. WebMD - Shiitake Mushroom, Sideeffects
E. Đặc điểm và công dụng nấm đông cô