Mỗi năm đến mùa lễ (ở Bắc Mỹ thì từ ngày Thanksgiving (1) cho đến sau ngày đầu năm mùng Một tháng Giêng) thì vấn đề di chuyển bằng máy bay lại là sự bận tâm của mọi người.
Mọi người vì không những cho người đi máy bay mà cả cho người tại địa phương đi ra phi trường đón (airport pickups). Mùa Bay cũng là mùa cuối Thu, đầu Đông mà thường là Bắc Mỹ tuyết đã phủ lên vạn vật. Tuyết, lạnh, cảm cúm làm con người dễ cau có, quặu quọ và dễ nổi nóng với người khác. Tuyết, lạnh, bão còn gây nhiều trục trặc cho những chuyến bay mà bình thường rất an toàn, thoải mái. Trong bài này, Đệ xin lăng nhăng viết về một khía cạnh của mùa bay: làm sao giữ đầu óc thanh thản trước những trục trặc thường xảy ra khi du lịch bằng máy bay.
Dạ, dạ Đệ xin vào đề...
Trước hết là phải dự trù trục trặc trong lúc lập trình cho chuyến đi: sao lại cho là những trục trặc là "ngoài dự tính"? Không trục trặc mới là... lạ, nghe! Đặc biệt là người Á Châu thường không muốn nói tới "trục trặc" trước khi làm chuyện gì vì sợ xui xẻo. Không bàn tới thì đến khi nó xảy ra làm sao đối phó?
Hủy bỏ chuyến bay (flight cancellation) hoặc hoãn chuyến bay thường là chuyện hãng máy bay phải làm (trường hợp trục trặc kỹ thuật; thời tiết) hoặc là vì vấn đề quá lớn như đám cháy ở phi trường Atlanta, USA làm toàn thể phi trường mất điện 11 giờ đồng hồ. Riêng hãng Delta phải hủy bỏ 1,400 chuyến bay ngày Chủ Nhật và thứ Hai sau đó và đã lỗ khoảng 50 triệu USD trong vụ này (phụ chú E và F).
Làm sao ứng phó với những chuyến bay bị hủy hoặc chậm trễ
Du lịch bằng máy bay dễ làm mình căng thẳng lo âu, vì nhiều lý do khác nhau. Nói chung thì có chuẩn bị và giữ thái độ bình tĩnh, thanh thản trong những tình huống mình không mong đợi (những trở ngại trục trặc làm mình bực mình) là rất hữu ích. Sau đây là một số đề nghị mà Bê có thể tự giúp mình:Tránh trở ngại trước khi bay.
- Đừng bay vào những ngày nhiều người đi máy bay. Nếu có thể thì tránh những ngày chung quanh ngày lễ, thí dụ Thanksgiving, Christmas, New Year. Cũng nên tránh mùa nghỉ Hè mà học sinh, sinh viên đi nhiều. Thứ Ba, thứ Tư thường vắng hơn những ngày khác trong tuần.
- Đến phi trường sớm; làm thủ tục (checking in) qua Internet nếu có thể. Ở Hoa Kỳ thì có thể vào các chương trình "TSA pre-check" (thường là tuổi Bê được TSA pre-check miễn phí nhưng không bảo đảm là lần nào cũng được TSA pre-check). Nếu không thì vào những chương trình mà mình phải đóng lệ phí (phụ chú G và H).
- Mua bảo hiểm du lịch. Đương nhiên là mình phải biết mình mua bảo hiểm gì. Thí dụ có bảo hiểm chỉ bao phí cho bệnh; có bảo hiểm bao cả mất hành lý; có bảo hiểm bao cả khách sạn bữa ăn, vân vân...
- Nếu có thể thì khi mua vé Bê cho họ số điện thoại, địa chỉ email phòng khi có thay đổi gì thì được thông báo qua phone, emails. Cho họ cả email của người đi đón mình để họ cũng biết nếu có thay đổi gì cho chuyến bay mà ra phi trường đúng lúc.
- Mang đồ thiết yếu như thuốc uống hằng ngày, đồ lót, vớ nhiều hơn số ngày dự định du lịch.
- Mang quần áo cho thời tiết khác nhau nếu đi tới nơi chưa từng đến. Thí dụ trời nắng chang chang nhưng đi thăm cầu Cựu Kim Sơn (San Francisco Golden Gate Bridge) thì nên mang một cái áo choàng (light jacket) vì ở trên cầu có khi rất lạnh mặc dầu trời nắng.
- Ai bị vấn đề với đường trong máu như bị diabetic thì nhớ mang kẹo bánh ngọt trong sắc tay, backpack.
- Trước khi ra phi trường thì xem lịch trình chuyến bay của mình (có trì hoãn thì mình còn tính).
- Xem thời tiết nơi đi, nơi đến vào những giờ mà mình có mặt tại đó.
- Dĩ nhiên là mỗi hành lý gởi (checked in luggage) đều có bar code mà nếu mình có ghi lại thì rất tiện lợi khi phải khai báo thất lạc. Tuy nhiên...
- Một việc, rất quan trọng, mà mình hay quên là phải chụp hình hành lý (tất cả hành lý với tên hiệu, màu, số lượng) vào phone và tự gởi email cho mình những tấm hình này. Nhỡ lạc hành lý và mất phone thì còn vào computer, ở đâu đó, mà đọc email của mình và tìm ra hình các hành lý trong trường hợp phải mô tả hành lý của mình khi báo cáo thất lạc hành lý.
Nếu chuyến bay bị hoãn (delayed) và hụt chuyến máy bay kế (missed the next connection flight):
- Tưởng là không xảy ra nhưng xác suất xảy ra là cao trong mùa lễ. Vì vậy nên phải chuẩn bị những thứ thiết yếu như thuốc uống mỗi ngày, một vài bộ quần áo, bàn chải đánh răng, khăn (toiletries), ít nhất là một bộ dây sạc pin cho phone, etc... Những thiết yếu này luôn mang theo lên máy bay (trong vali, backpack carry-on) chứ không gởi (checked-in luggage).
- Và nếu có phải mua đồ dùng vì trễ máy bay mà ở phi trường hay khách sạn thì xin giữ hóa đơn và tìm cách lấy lại tiền bồi hoàn từ hãng máy bay (nếu do lỗi của hãng máy bay hoặc có mua bảo hiểm). Nên nhớ là không phải trường hợp nào cũng lấy lại tiền được: những tình huống (2) mà chuyên gia gọi là "force majeure" (hay người Mỹ gọi là "acts of God") như lỗi do thời tiết, lỗi của kiểm soát không lưu (air traffic control issues) hay do kẹt xe (cho khách cũng như phi hành đoàn) thường là không được bồi hoàn; nhưng Bê nên thử đòi ngay cả trong những trường hợp này, may ra.
- Nếu hãng máy bay có phòng nghỉ (airport lounges) mà Bê là khách VIP thì thường là miễn phí. Nếu không thì mua phiếu sử dụng phòng nghỉ một ngày cũng là việc nên làm. Ngủ nghỉ trong các phòng nghỉ này thường rất tiện nghi và yên tĩnh, có khi lại được nước uống, đồ ăn vặt miễn phí nữa. Và cũng thường có computer để vào Internet.
- Dùng điện thoại thông minh (smartphone) để liên lạc với hãng máy bay (cả những hãng khác) để tìm cách đi sớm hơn. Hơn nữa, ngày nay nhiều hãng máy bay, như Delta, có cung cấp ứng dụng theo dõi hành lý qua smartphone, rất tiện lợi và cho cảm giác an tâm là mình biết hành lý của mình đang ở đâu
- Có những phi trường rất lớn với nhiều tiệm ăn ngon, nhiều cửa hàng buôn bán mà bình thường nếu chuyến bay suông sẻ mình không có thì giờ ghé qua. Trễ máy bay là dịp để khám phá khu phi trường và còn có thể ra thăm phố nữa. Nhớ chụp hình nhiều, nhe. Đệ còn tấm hình mặc cái áo T-shirt with chữ "Roma" khi đến Ý mà hành lý còn ở Thụy Sĩ nên phải đi mua vội cái áo để thay.
Chúc các Bê một mùa Giáng Sinh vui vẻ và một năm mới nhiều may mắn bên gia đình và người thân.
Thân,
Chú thích:
(*) Bê là Bê 60: Từ chữ tắt B60 (Beyond 60 years young) để chỉ các bác trên 60 tuổi trẻ. Tuổi Bê mà còn đi xa được thì nên đi; chứ đừng lần lữa mà đến thời kỳ không còn đi được nữa thì lại hối hận.
(1) Canada thì ngày Thanksgiving's sớm hơn vào thứ Hai thứ nhì của tháng Mười thay vì thứ Năm thứ tư của tháng Mười Một như ở Hoa Kỳ.
(2) Scenario mà người Việt hay gọi sai là kịch bản; theo Đệ tình huống là đúng hơn.
Phụ chú:
A. Blogs Đã Viết--Theo Đề Tài
B. 12 Things You Can Do To Handle Flight Delays And Cancellations
C. WikiHow - How to Cope with Flight Delays and Cancellations
D. 5 things to do when you miss a connecting flight
E. Delta says it lost up to $50 million because of the Atlanta airport power outage
F. A woman's tweets perfectly capture the insanity at the Atlanta airport during the 11-hour power outage
G. What is the difference between Global Entry, TSA Precheck and the other Trusted Traveler programs?
H. Trusted Traveler Programs